Uyghur of Uighur (ئۇيغۇرچە, Uyghurche, Уйғурчә, 维吾尔 语) is een Turkse taal die wordt gesproken door ongeveer 10 miljoen mensen in de autonome regio Uyghur in het westen van China, evenals in de buurlanden Kazachstan en Kirgizië. Hoewel er in de afgelopen 20 jaar veel onderzoek is gedaan naar de cultuur en tradities van Uyghur, kan het moeilijk zijn om middelen te vinden als u de taal wilt leren, met name gratis. Als je echter begint met het alfabet en een beetje geduld hebt, kun je Oeigoerse taalvaardig leren spreken en lezen. Amät bolsun! (Succes!)[1]
Methode één van de drie:
Het Uyghur-alfabet uitspreken
- 1 Kies het alfabet dat u wilt bestuderen. De Oeigoerse taal kan worden geschreven met behulp van Cyrillische, Latijnse of Arabische karakters. Welk alfabet je kiest om te studeren, kan tot op zekere hoogte afhangen van het feit of je van plan bent om naar een gebied te reizen waar Oeigoerse wordt gesproken. Als uw eerste taal Engels of een Europese taal is, vindt u het misschien gemakkelijker Oeigoerse te leren met het Latijnse alfabet.[2]
- Als u van plan bent te reizen in Rusland, of in voormalige Sovjetrepublieken, zoals Kazachstan, bestudeer dan het Uyghur-cyrillische alfabet.
- Het Arabische alfabet wordt voornamelijk gebruikt door Oeigoeren in China. Het Latijnse alfabet wordt echter ook gebruikt in dezelfde gebieden als een hulpalfabet.
- Kansas University heeft een inleidend tekstboek voor de moderne Oeigoerse taal beschikbaar om gratis te downloaden op https://kuscholarworks.ku.edu/handle/1808/5624. Dit handboek bevat een vergelijkingsdiagram van de tekens in elk alfabet.
- 2 Begin met de medeklinkergeluiden die ook in het Engels te vinden zijn. Er zijn 23 medeklinkers in de Oeigoerse taal: b, p, t, ch, x, d, r, z, j, s, sh, gh, f, g, k, g, ng, l, m, n, h, w, en Y. Bij gebruik van het Latijnse alfabet worden de meeste van deze medeklinkers op dezelfde of vergelijkbare manier uitgesproken als hun Engelse equivalenten.[3]
- Bijvoorbeeld de Oeigoerse j wordt uitgesproken als het j in het Engelse woord "judge." De ch in Uyghur wordt uitgesproken als de ch in het Engelse woord "jeuk."
- 3 Oefen de 3 medeklinkergeluiden die niet in het Engels zijn gevonden. De brieven q, gh, en X produceren geluiden waarvoor er geen echt equivalent in de Engelse taal is. Echter, met oefenen kun je de geluiden correct uitspreken. Als je een moedertaals Engels spreekt, kan dit wat meer werk vragen.[4]
- De Oeigoerse q klinkt het meest als een Engels kbehalve dat de achterkant van je tong je zachte gehemelte raakt als je het zegt.
- Het geluid gh wordt helemaal achterin je mond uitgesproken, vergelijkbaar met een Frans of Duits r.
- De Oeigoerse X wordt uitgesproken op dezelfde manier als de ch in het Schotse woord "loch" of de Duitse "ach", maar meer achterin je mond.
- 4 Maak een onderscheid tussen j en zh. In het Arabische schrift zijn er twee verschillende letters om deze geluiden weer te geven. In het Latijnse schrift, de zh medeklinkermengsel wordt alleen gebruikt voor vreemde woorden en woorden die geluiden nabootsen.[5]
- Bijvoorbeeld, zh verschijnt in het Oeigoerse woord "zhurnal", wat "dagboek" (of "tijdschrift") betekent.
- 5 Classificeer klinkergeluiden voor harmonische doeleinden. Net als andere Turkse talen, maakt Oeigoers gebruik van klinkerharmonie, waardoor klinkers in achtervoegsels worden gewijzigd om te harmoniseren met de oorspronkelijke stam. Terwijl u de klinkergeluiden leert, categoriseert u ze als terug of vooruit en afgerond of niet afgerond. Hoewel u zich niet noodzakelijkerwijs zorgen hoeft te maken over klinkerharmonie wanneer u het Uyghur-alfabet begint uit te spreken, zullen deze onderscheidingen later van belang zijn.[6]
- Er zijn 2 afgeronde klinkers: u en O. De Oeigoerse u klinkt als het oo in het Engelse woord "groove." De Oeigoerse O klinkt als het O in het Engelse woord "not."
- Er zijn 2 back onrounded klinkers: een en ik. Beide klinkers zijn zowel achterste als voorste klinkers. De ik is niet onderworpen aan klinkerharmonie. De Oeigoerse een klinkt als het een in het Engelse woord "palm." De Oeigoerse ik klinkt als het ee in het Engelse woord "see."
- Er zijn 3 voorste ronde klinkers: ü, ö, en e. De Oeigoerse ü klinkt als de Duitser ü, of zoals de ew in "eww." De Oeigoerse ö klinkt als de Duitser ö, of zoals de ik in het Engelse woord "sir." de Oeigoerse e klinkt als het een in het Engelse woord "cat."
- Behalve een en ik, die voorste of achterste klinkers kunnen zijn, ë is ook een front-ongeleide klinker. Het klinkt als het e in het Engelse woord "pen."
- 6 Leg de nadruk op de eerste lettergreep die eindigt met een medeklinker. Oeigoerse stresspatronen kunnen complex worden. Over het algemeen echter de eerste Gesloten lettergreep (een die eindigt met een medeklinker) krijgt in een woord de primaire stress.[7]
- Woorden die zijn geleend van andere talen behouden meestal hetzelfde stresspatroon in Oeigoerse die ze in hun oorspronkelijke taal hebben. Bijvoorbeeld, in de Uyghur "gimnastika" (voor "gymnastiek") ligt de nadruk op de tweede lettergreep.
- Uyghur-woorden kunnen meerdere achtervoegsels hebben. In de meeste gevallen valt de primaire spanning op de laatste lettergreep van het stam- of wortelwoord.
Methode twee van drie:
De basis Uyghur-grammatica begrijpen
- 1 Woorden naast elkaar plaatsen om gelijkwaardigheid te tonen. Uyghur heeft geen werkwoord dat lijkt op het Engelse werkwoord 'zijn'. Als je iets wilt zeggen of iemand is, je plaatst eenvoudig de twee woorden naast elkaar.[8]
- Bijvoorbeeld de letterlijke vertaling van bu kitab in Uyghur is 'dit boek'. De betekenis is echter "dit is een boek."
- Gebruik hetzelfde patroon met mensen. Bijvoorbeeld, Meryem oqughuchi betekent "Märyäm is een student" (letterlijke vertaling: "Märyäm student").
- 2 Voeg het vraagdeeltje toe mu om ja of nee vragen te stellen. Als uw vraag kan worden beantwoord Ja of Nee, bevestig het achtervoegsel (deeltje) mu naar het einde van het zelfstandig naamwoord of adjectief waar je de vraag over stelt.[9]
- Bijvoorbeeld: "U gaat wegmu? "betekent" Is dat een notitieblok [ja of nee]? "Het kan u helpen dit te onthouden om na te denken over de Franse gewoonte om het woord toe te voegen niet tot het einde van de verklaringen om een vraag te stellen.
- Het deeltje mu heeft verschillende toepassingen in Uyghur. Als het aan het einde van een zelfstandig naamwoord of voornaamwoord wordt geplaatst, kan het ook 'ook' of 'te' betekenen. Bijvoorbeeld de vraag "U zhurnalmu? "betekent" Is dat een tijdschrift? "Als u zegt:" Awumu zhurnalmu? "u vraagt" is dat ook een tijdschrift? "De eerste mu betekent "ook" of "te," terwijl de tweede aangeeft dat de vraag een ja of nee vraag is.
- 3 Plaats vraagwoorden achter het object. In het Engels, woorden zoals wie of wat worden gebruikt om een vraag te stellen. In Uyghur vervangt dit woord simpelweg het zelfstandig naamwoord en volgt het woord waar je om vraagt.[10]
- U zou bijvoorbeeld zeggen: "Adil kim? "om te vragen" Wie is Adil? " Kim is het Uyghur-woord voor "wie", dus de letterlijke vertaling van de zin zou "Adil who?"
- 4 Gebruik Emes om een zin te ontkennen. Wanneer het woord Emes verschijnt aan het einde van een Oeigoerse zin, het dient om alles wat de zin net zei te ontkennen. Bij het spreken van de taal wordt het over het algemeen als beleefder beschouwd om negatief te reageren met Emes in plaats van gewoon te zeggen yaq (Nee).[11]
- Bijvoorbeeld, als iemand je 'Awu kitabmu?' Vroeg ("Is dat een boek?"), Zou u kunnen antwoorden "Yaq, kitab emes" ("Nee, dat is geen boek") of "U kitab emes" ("Dat is geen boek").
- 5 Plaats bijvoeglijke naamwoorden vóór het zelfstandig naamwoord dat ze wijzigen. Net als in het Engels worden Uyghur-adjectieven meestal voor het zelfstandig naamwoord geplaatst. Er zijn echter geen artikelen (gelijk aan Engelse woorden zoals een of de) zijn nodig in Oeigoerse.[12]
- Je zou bijvoorbeeld zeggen "yëngi kitab" om "nieuw boek" of "qizil orunduq" te bedoelen met "rode stoel".
- 6 Gebruik verschillende voegwoorden voor bijvoeglijke naamwoorden en zelfstandige naamwoorden. In het Engels, de conjunctie en wordt gebruikt om elk type woord te combineren. Je zou zeggen: "Ze is intelligent en mooi", net zoals je zou zeggen "Zowel Mary als Sara zijn vriendelijk." Echter, in Uyghur, het woord wij wordt gebruikt om zelfstandige naamwoorden te gebruiken, terwijl het woord zoom wordt gebruikt om aan bijvoeglijke naamwoorden of werkwoorden deel te nemen.[13]
- U zou bijvoorbeeld zeggen "Abliz, Sidiq, we Erkin" om "Abliz, Sidiq en Ärkin" te betekenen. Je zou echter zeggen dat "Ular hem chong hem ëgiz" betekent: "Ze zijn beiden ouderen en lang."
- Als u deelneemt aan twee volledige zinnen, kunt u alleen de conjunctie gebruiken wij. Het woord zoom kan worden gebruikt om twee werkwoorden samen te voegen, maar alleen in dezelfde zin.
- 7 Voeg achtervoegsels toe aan werkwoordstammen om relaties tussen woorden aan te geven. Achtervoegsels die aan het werkwoord worden toegevoegd, stellen Uyghur-werkwoorden in staat om persoonlijk en in overeenstemming met hun onderwerp te stemmen. Achtervoegsels worden ook toegevoegd om gespannen (verleden, heden, toekomst), stemming (zoals imperatief of voorwaardelijk) en stem (of ze nu actief of passief zijn) aan te geven.[14]
- Uyghurs achtervoegsels worden ook toegevoegd om directe informatie en indirecte informatie te contrasteren.
- Zoals veel Europese talen, zijn er ook formele suffixen in Uyghur die worden gebruikt om beleefdheid of respect aan te duiden.
Methode drie van drie:
Je onderdompelen in de taal
- 1 Label items rond uw huis in Uyghur. Het labelen van dingen met het overeenkomstige Oeigoerse woord kan een goede manier zijn om je woordenschat uit te breiden. Het is ook een goede manier om je hersenen te trainen om in Uyghur te gaan denken. Roteer je labels, voeg elke week nieuwe toe.[15]
- Begin met basisitems en voeg geleidelijk nieuwe items toe terwijl je de basiswoordenschat internaliseert. Probeer je te concentreren op items die Uyghur-woorden hebben, geen leningwoorden uit het Engels of een andere taal.
- Naast het woord voor het item zelf, kunt u ook extra beschrijvende woorden toevoegen, zoals kleur of cijferwoorden, om uw Uyghur-vocabulaire verder uit te breiden.
- 2 Converseer met moedertaalsprekers in persoon of online. Wanneer u een taal leert, is er geen vervanging voor praten en luisteren naar een moedertaalspreker. Een native speaker kan grammaticale fouten corrigeren en u vertellen wanneer u iets verkeerd uitspreekt.[16]
- Houd er rekening mee dat de Oeigoerse taal anders wordt gesproken door mensen in verschillende regio's. Probeer je te concentreren op een bepaalde regio, zodat je geen tegenstrijdig advies krijgt.
- Websites zoals My Language Exchange (https://mylanguageexchange.com/) bestaan om taalleerlingen te matchen met native speakers. U kunt op de site chatten of een videochat opzetten met behulp van een dienst zoals Skype.
- 3 Bak Uyghur-recepten en leer de namen van de ingrediënten. Zoek online naar eenvoudige Oeigoerse gerechten die u thuis kunt bereiden. Misschien vindt u zelfs recepten die zijn geschreven in Uyghur. Maar zelfs als het recept in het Engels is, kun je nog veel leren door te koken en traditionele gerechten te eten.[17]
- Zoek naast het koken van het eten informatie op over de culturele tradities die bij dat gerecht horen. Het kan bijvoorbeeld een standaard dagelijkse maaltijd zijn of iets dat alleen bij speciale gelegenheden wordt gegeten.
- Als je recept in het Engels is, vind je de Uyghur-woorden voor de ingrediënten en herhaal je ze terwijl je je maaltijd kookt.
- 4 Stream Uyghur-muziek online. YouTube en andere gratis sites voor het delen van bestanden bevatten muziekvideo's en liedjes in Uyghur waar je naar kunt luisteren als je jezelf wilt onderdompelen in de taal. Het ritme en de herhaalde teksten van liedjes stellen je in staat om de woorden gemakkelijker te leren en te onthouden.[18]
- U kunt Uyghur-muziek en links naar andere media-inhoud op de website voor het London Uyghur Ensemble vinden op http://www.uyghurensemble.co.uk/.
- 5 Lees en kijk nieuws en radio in Uyghur. Uitzendingen online in Uyghur zijn meer dan alleen een manier om jezelf onder te dompelen in de taal. Ze geven je ook de kans om meer te leren over de Oeigoerse cultuur en de problemen die de Oeigoeren treffen.[19]
- Radio Free Asia heeft artikelen en uitzendingen in Uyghur op https://www.rfa.org/uyghur/. De website maakt gebruik van het Arabisch schrift in vergelijking met het Latijnse alfabet.
Facebook
Twitter
Google+