Moeite met slikken wordt ook dysfagie genoemd (dis-FAY-juh, met een zachte J zoals "Jacques"). Het woord dysfagie is van toepassing op problemen met kauwen of slikken in de mond, in de keel (ook wel de keelholte genoemd) of in de slokdarm (de buis van uw keel naar beneden naar uw maag). Er zijn veel redenen waarom iemand moeite heeft met slikken.
Stappen
-
1 Begrijp de risico's. Waarom is dysfagie belangrijk? Aspiratie (ass-per-A-shun) is wanneer een deel van het voedsel of de vloeistof langs de stembanden in de richting van je longen gaat. Je hebt dit misschien ervaren als "iets dat door de verkeerde pijp gaat", en waarschijnlijk heb je veel hoest. Het overkomt ons allemaal af en toe (misschien zei iemand iets grappigs terwijl je midden in een drankje zat), maar voor iemand met dysfagie kan het gebeuren bij elke maaltijd of zelfs bij elke hap of slokje. Als het heel vaak gebeurt, kan de persoon zelfs stoppen met het voelen en op geen enkele manier reageren. Ze hebben misschien geen idee dat er iets verkeerd gaat. Dit wordt "stille aspiratie" genoemd. Aspiratie kan leiden tot longontsteking, wat erg ernstig en soms fataal is.
-
2 Overweeg de persoon. Dysfagie komt zeer vaak voor bij ouderen, mensen met een beroerte en mensen met dementie, de ziekte van Parkinson, MS en andere neurologische aandoeningen. Het kan echter ook van invloed zijn op iedereen van elke leeftijd, om verschillende redenen. (Dysfagie treft ook baby's, vooral vroeggeboren baby's, maar dit artikel zal alleen volwassenen bespreken.)
-
3 Kijk hoe de persoon kauwt en voedsel in zijn mond hanteert. Als een van deze waar is, kan de persoon "orale dysfagie" hebben of dysfagie in de mond.
- Neemt de persoon veel tijd om te kauwen?
- Knipt de persoon niet effectief of slikt hij voedsel in dat slechts gedeeltelijk is gekauwd?
- Wordt er aan één of aan beide kanten voedsel vastgehouden (gepot) in de wang van de persoon?
- Draagt de persoon impulsief te veel voedsel in zijn mond?
- Zit er resterend voedsel vast aan de tong van de persoon, tanden of in de achterkant van hun keel nadat ze hebben geslikt? Onthoud dat de persoon het wel of niet kan voelen. Probeer de persoon te laten openen nadat ze hebben geslikt en een kijkje naar binnen nemen.
- Verliest de persoon voedsel of vloeistof aan de voorkant van hun mond, omdat hun lippen niet helemaal gesloten zijn?
-
4 Zoek naar tekenen of symptomen dat dingen "de verkeerde kant opgaan". Als een van deze waar is, kan de persoon "faryngeale dysfagie" hebben of dysfagie in de keel.
- Is de persoon aan het hoesten tijdens het eten of drinken? (Dit kan gebeuren vóór of na het doorslikken.)
- Is de persoon bezig met het opruimen van hun keel terwijl ze eten of drinken? (Dit kan ook vóór of na het doorslikken gebeuren.)
- Heeft de persoon een "natte" of "gurgly" klinkende stem tijdens de maaltijd, of nadat ze iets hebben ingeslikt?
-
5 Zoek naar symptomen dat dingen vast komen te zitten in de slokdarm, de buis die van je keel naar je maag gaat. Als een van deze waar is, kan de persoon "slokdarmdysfagie" hebben.
- Klaagt de persoon over iets dat "vast komt te zitten", vooral in het bovenste gedeelte van de borst?
- Roept de persoon voedsel op tijdens of na de maaltijd?
- Heeft de persoon een voorgeschiedenis van maagproblemen, brandend maagzuur of reflux?
-
6 Krijg hulp indien nodig. Als een van bovenstaande punten waar is, neem dan contact op met een arts voor het krijgen van een slikevaluatie van een Spraak-Taal Patholoog (SLP). Dit is de professional die slikstoornissen evalueert en behandelt. De meeste SLP's werken met kinderen op scholen, maar vele anderen zijn gespecialiseerd in de behandeling van volwassenen met slikstoornissen. Als u denkt dat u of een geliefde moeite heeft met slikken, raadpleeg dan uw arts en vraag om een verwijzing naar een SLP die gespecialiseerd is in slikken.
- De SLP kan een aangepast dieet aanbevelen, zoals het veranderen van de textuur van het vaste voedsel, de vloeistoffen of beide.
- Veranderingen in de solide texturen betekent meestal het vermijden van bepaalde harde of knapperige items (zoals noten en popcorn), en zou kunnen betekenen dat al het voedsel zachter wordt gemaakt. Er zijn verschillende niveaus van zachtheid, van het snijden van het eten tot hapklare stukjes, tot voedsel dat volledig in de blender is gepureerd. De SLP beschrijft welke textuur voor u wordt aanbevolen en geeft u voorbeelden.
- Als u problemen ondervindt met vloeistoffen, raadt de SLP u aan uw vloeistoffen te verdikken. Er zijn verschillende texturen van vloeistoffen: dun (normaal water en de meeste normale vloeistoffen), nectar dikke vloeistoffen, honing dikke vloeistoffen en pudding dikke vloeistoffen. U kunt commerciële verdikkingsmiddelen bij de meeste drogisterijen kopen die aan vloeistoffen kunnen worden toegevoegd om ze dikker te maken. De SLP zal u laten weten of u verdikte vloeistoffen nodig hebt en welke textuur geschikt voor u is.
-
7 Als je wordt aangestuurd door een SLP, probeer dan wat oefeningen. Een SLP kan ook oefeningen aanbevelen om je slik sterker te maken. Er zijn verschillende oefeningen voor verschillende soorten dysfagie, en je moet alleen doen die worden aanbevolen door een SLP voor uw specifieke probleem.
-
8 Krijg meer tests als dat nodig is. Een SLP kan ook verdere tests aanbevelen om de exacte aard van uw probleem te achterhalen.
- Er zijn twee verschillende soorten tests: een gemodificeerde bariumzwaluw (MBS), een bewegende röntgenfoto die precies kan zien hoe het voedsel door je keel stroomt, en een Fiberoptic Endoscopic Evaluation of Swallowing (FEES), wat een beetje is camera die door je neus gaat en naar beneden wijst in je keel terwijl je verschillende soorten voedsel doorslikt.
Facebook
Twitter
Google+